มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี
321 ต.ทะเลชุบศร อ.เมือง จ.ลพบุรี 15000
การพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพจากผักชายา
โครงการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพจากผักชายาของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนฅนหัวใจอินทรีย์บ้านน้ำซับ จังหวัดลพบุรี เกิดจากการรวมกลุ่มของเกษตรกร 19 ครัวเรือน ที่มุ่งเน้นการเกษตรอินทรีย์เพื่อความปลอดภัยและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม กลุ่มประสบปัญหาผักชายาที่ปลูกไว้รอบบ้านจำนวน 300-400 ต้น ต้องตัดแต่งกิ่งทุก 30 วัน ทำให้มีเศษใบและก้านอ่อนที่ต้องทิ้งเดือนละไม่ต่ำกว่า 200 กิโลกรัม ประกอบกับเทรนด์อาหารสุขภาพปี 2567 ที่ผู้บริโภคต้องการอาหารจากพืช (plant-based foods) มากขึ้น จึงเป็นโอกาสในการเพิ่มมูลค่าให้วัตถุดิบที่เหลือทิ้ง
โครงการดำเนินงานผ่าน 3 ขั้นตอนหลัก ขั้นตอนที่ 1 การพัฒนาผลิตภัณฑ์โดยสำรวจความต้องการของผู้บริโภค 400 คน พบว่าต้องการกิมจิผักชายา (33.50%) และสเปรดทาขนมปัง (29.00%) มากที่สุด จากนั้นพัฒนาสูตรการผลิตและทดสอบทางประสาทสัมผัสกับผู้บริโภค 50 คน ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนาบรรจุภัณฑ์และฉลากสินค้าผ่านการสนทนากลุ่มกับสมาชิก 10 คน และขั้นตอนที่ 3 การอบรมถ่ายทอดองค์ความรู้ให้สมาชิกกลุ่ม 35 คน ใน 3 วัน ครอบคลุมเทคนิคการผลิต กฎหมายอาหาร การควบคุมคุณภาพ การตลาด และการจัดทำบัญชี
ผลลัพธ์ของโครงการ โครงการประสบความสำเร็จในการพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหารเพื่อสุขภาพ 2 ชนิด คือ กิมจิผักชายาและสเปรดทาขนมปังจากผักชายา ซึ่งได้รับความพึงพอใจจากผู้บริโภคในระดับมากที่สุด (คะแนน 8.64-8.93) สมาชิกกลุ่มได้นำองค์ความรู้ไปประกอบอาชีพ โดยเริ่มผลิตจำหน่ายกิมจิผักชายาได้ยอดสั่งซื้อครั้งแรก 50 กล่อง ราคากล่องละ 130 บาท ทำให้มีรายได้เพิ่มขึ้นร้อยละ 42.50 (จาก 10,000 เป็น 14,250 บาทต่อเดือน) ผลกระทบเชิงบวกต่อชุมชนครอบคลุม 3 ด้าน คือ ด้านเศรษฐกิจ (เพิ่มรายได้), ด้านสังคม (ความสามัคคี), และด้านวิชาการ (องค์ความรู้การแปรรูปผลิตภัณฑ์) พร้อมทั้งความสุขมวลรวมของสมาชิกเพิ่มขึ้นร้อยละ 30
หลักสูตรวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการอาหาร, หลักสูตรการบัญชี
วิสาหกิจชุมชนฅนหัวใจอินทรีย์บ้านน้ำซับ 33/2 ม.7 ตำบลพัฒนานิคม อำเภอพัฒนานิคม
ผศ.ศิริลดา ศรีกอก, ผศ.กรรณิการ์ อ่อนสำลี, ผศ.ดร.นันทนา แจ้งสว่าง
ลพบุรี
2568